Ελληνική Νομοθεσία

Α. Πρότυπα Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛΟΤ)

Η ημερήσια ατομική ηχοέκθεση ορίζεται από τον παρακάτω τύπο:


όπου Τe είναι ο χρόνος παραμονής στον χώρο εργασίας, Τ0 ο χρόνος αναφοράς (συνήθως 8 ώρες) και η ισοδύναμη Α ηχοστάθμη LAeq,T έχει ως εξής:

Επίσης ο εβδομαδιαίος μέσος όρος LEP,W ορίζεται από την σχέση:

όπου m είναι οι ημέρες εργασίας κάθε εβδομάδος (m=5).

Υπάρχουν τέλος δύο ακόμη δείκτες που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα.  Είναι ο μερικός και ο ολικός δείκτης έκθεσης στον θόρυβο. Ο πρώτος είναι το μέγεθος που προσδιορίζεται από την Α ηχοστάθμη του θορύβου και την διάρκειά της μέσα στο χρονικό διάστημα μίας εβδομάδας κανονικής εργασίας.  Ορίζεται από τον εξής τύπο:

όπου Li είναι η Α ηχοστάθμη σε dB(A) που αντιστοιχεί στο μέσο της κλάσης i και ΔTi είναι η ολική διάρκεια σε ώρες που οι ηχοστάθμες είναι μέσα στην κλάση i. Ο ολικός δείκτης έκθεσης στον θόρυβο Ε είναι το άθροισμα όλων των μερικών δεικτών Ei έκθεσης στο θόρυβο για όλες τις αντίστοιχες Α ηχοστάθμες που εμφανίστηκαν μέσα στο διάστημα μιας εβδομάδας κανονικής εργασίας 40 ωρών:

Τέλος η ισοδύναμη Α ηχοστάθμη δίδεται από τον εξής τύπο:

Β. Μέτρα προστασίας της Δημόσιας Υγείας από θορύβους μουσικής των Κέντρων διασκέδασης και λοιπών καταστημάτων

Τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια της στάθμης λειτουργίας της μουσικής στα καταστήματα καθορίζονται ως εξής με την  Υ.Α. Α5/3010/2.10.1985(Φ.Ε.Κ.593/τ.Β) περί "Μέτρων προστασίας της Δημόσιας Υγείας από θορύβους μουσικής των Κέντρων διασκέδασης και λοιπών καταστημάτων"  απόφαση:

Για τα στεγασμένα κέντρα διασκέδασης η επιτρεπόμενη μέγιστη ηχοστάθμη-Α μέσα σε αυτά καθορίζεται σε 100 dΒ(Α), άρθρο 4. 
Για τα υπαίθρια κέντρα διασκέδασης η ανώτατη επιτρεπόμενη τιμή της ηχοστάθμης-Α μετρούμενη έξω από την πλησιέστερη νόμιμη κατοικία είναι αυτή που αναφέρεται στον πίνακα 1 του άρθρου 3 αυτής της απόφασης.  Στο κέντρο της πίστας χορού η ανώτατη επιτρεπόμενη είναι 100 dΒ(Α), άρθρο 6 και πρώτη παράγραφος, όπως και στα στεγασμένα κέντρα διασκέδασης.
Για τα υπόλοιπα υπαίθρια καταστήματα με μουσική, τα οποία δεν ανήκουν στην κατηγορία των κέντρων διασκέδασης, η ανώτατη επιτρεπόμενη τιμή της ηχοστάθμης-Α στην πλησιέστερη νόμιμη κατοικία προκύπτει από τον πίνακα 1 άρθρο 3 όπως και για τα κέντρα διασκέδασης ενώ στο κέντρο του καταστήματος η μέγιστη επιτρεπόμενη τιμή είναι ίση με 80 dΒ(Α), άρθρο 6 δεύτερη παράγραφος

Επισημαίνεται ότι ένα από τα πλέον σημαντικά σημεία στην παρούσα Υπουργική Απόφαση είναι η εισαγωγή και θεσμοθέτηση, για πρώτη φορά στην Ελλάδα του ελάχιστου ορίου της "ηχοαπομόνωσης", δηλαδή της μείωσης του θορύβου από την πηγή (κέντρο διασκέδασης), στον δέκτη (εν επαφή προστατευόμενος χώρος π.χ. κατοικία).  Το ορίο αυτό καθορίζεται στα 65 dB(A) ώστε τηρουμένου του ανωτέρω ορίου των 100  dB(A) η μέγιστη στάθμη θορύβου στον προστατευόμενο χώρο να μην  υπερβαίνει τα 35 dB(A).  Με το άρθρο 6   καθορίζεται ελάχιστη απόσταση των 300 μέτρων για την εγκατάσταση υπαίθριου κ.δ., η οποία διευκρινίζεται ότι μετριέται σε ευθεία γραμμή.  Επί πλέον η απόσταση αυτή μπορεί να αυξομειωθεί κατά την κρίση της αρμόδιας Υγειονομικής Υπηρεσίας και ανάλογα με τις ειδικές τοπικές συνθήκες.

Ομοιόμορφη διαδικασία μετρήσεων με την χρήση ειδικών οργάνων περιγράφεται στο άρθρο 9. Επιπλέον  απαιτείται η σύνταξη σχετικού φύλλου Υγειονομικού Ελέγχου θορύβου με τα αναλυτικά στοιχεία του κέντρου διασκέδασης ή καταστήματος, τα πλήρη στοιχεία των αποτελεσμάτων των μετρήσεων και την αιτία της μέτρησης (όπως αρχική άδεια, έλεγχος για παράπονα κλπ)

Γ. Κοινή ησυχία-νομοθετικές ρυθμίσεις για την τήρηση της ως προς το πλανόδιο εμπόριο, τα θέατρα, τους κινηματογράφους

Η νομοθεσία προβλέπει ιδιαίτερη μεταχείριση των τουριστικών περιοχών όσον αφορά το πλανόδιο εμπόριο. Στις ίδιες διατάξεις εξειδικεύονται περιορισμοί και για τη λειτουργία θεάτρων και κινηματογράφων, με ιδιαίτερη πρόβλεψη για τη θερινή και τη χειμερινή περίοδο.

Η Υ.Α. 1023/2/37/12-01-1996 (Φ.Ε.Κ. 15/τ.Β) περί "Μέτρων για την τήρηση της κοινής ησυχίας"καθορίζει στο άρθρο 1 τις ώρες μεσημβρινής και νυκτερινής ησυχίας ξεχωριστά για την θερινή και την χειμερινή περίοδο. Η θερινή περίοδος αντιστοιχεί στο διάστημα 1 Απριλίου έως 30 Σεπτεμβρίου και η χειμερινή στους υπόλοιπους μήνες του έτους. Για την θερινή περίοδο ώρες κοινής ησυχίας είναι 15.00 έως 17.30 και 23.00 έως 7.00, ενώ για την χειμερινή περίοδο είναι 15.30 έως 17.30 και 22.00 έως 7.30 (παράγραφοι 1, 2). Κατά την διάρκεια των ωρών κοινής ησυχίας απαγορεύονται σύμφωνα με την τρίτη παράγραφο του αυτού άρθρου, οι εργασίες και άλλες δραστηριότητες που προκαλούν θόρυβο. Εξαιρούνται περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και κυρίως περιπτώσεις που αφορούν σε εργασίες κοινής ωφέλειας.

Δ. Οδικός κυκλοφοριακός θόρυβος & θόρυβος οχημάτων

Υ.Α. αρ. 1220/13/27-01-1979 (Φ.Ε.Κ 75/τ.Β) "Περί καθορισμού επιτρεπομένων ορίων θορύβου προκαλουμένων υπό των αυτοκινήτων οχημάτων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων και τρόπου μετρήσεως αυτού":

Τα επιτρεπόμενα ανώτατα όρια στάθμης θορύβου μετρούμενα με την "εν στάσει" μέθοδο για τα οχήματα που κυκλοφορούσαν πριν από την ισχύ της παρούσας απόφασης αναφέρονται στο άρθρο 8. Το αποτέλεσμα της μέτρησης αυτής αναγράφεται αυξημένο κατά 5 dB(A) στην άδεια κυκλοφορίας κάθε οχήματος. Μέχρις ότου τα οχήματα αυτά αποσυρθούν από την κυκλοφορία τα ανώτατα όρια καθορίζονται ως εξής:

100 dB(A) για επιβατικά αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες
105 dB(A) για φορτηγά και λεωφορεία

Υ.Α. αρ. 32764/7384/29-10-1980 (Φ.Ε.Κ. 1093/τ.Β) "Περί τροποποιήσεων και συμπληρώσεως της αριθ. 1220/13/79 ΚΥΑ "περί καθορισμού επιτρεπομένων ορίων θορύβου, προκαλουμένου υπό των αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων και τρόπου μετρήσεων αυτού":

Οι τροποποιήσεις που γίνονται στην παρούσα Υ.Α. αφορούν στην άδεια κυκλοφορίας αναγράφονται εκτός από τα όρια θορύβου που εκπέμπει το όχημα και οι στροφές του κινητήρα στις οποίες έγινε η μέτρηση με την εν' στάση μέθοδο. Τα επιτρεπόμενα ανώτατα όρια θορύβου αλλάζουν και γίνονται:

105 dB(A) για επιβατηγά αυτοκίνητα, δίτροχα μοτοποδήλατα, δίτροχες μοτοσικλέτες.
110 dB(A) για φορτηγά αυτοκίνητα, λεωφορεία. 

Υ.Α. 17252/19-07-1992 (Φ.Ε.Κ. 3945/τ.Β) "Ορισμός δεικτών και ανωτάτων επιτρεπομένων ορίων θορύβου που προέρχεται από την κυκλοφορία και τα συγκοινωνιακά έργα":

Στο άρθρο 3 καθορίζεται ο δείκτης κυκλοφοριακού θορύβου για την ποσοτική και ποιοτική εκτίμηση του θορύβου που προέρχεται από συγκοινωνιακά έργα. Ως δείκτης ορίζεται είτε η ισοδύναμη συνεχής στάθμη θορύβου Leq, είτε ο δείκτης L10 (18ώρου από 6.00-24.00). Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις το μέγεθος που μετράμε είναι η στάθμη ηχητικής πίεσης η οποία εκφράζεται σε dB(A).

Τα ανώτατα όρια δεικτών κυκλοφοριακού θορύβου καθορίζονται στο άρθρο 4. Αυτά είναι:

Για τον δείκτη Leq (8-20 ώρες) τα 67 dB(A)
Για τον δείκτη Leq (8-20 ώρες) τα 67 dB(A)

Η θέση μέτρησης για τα παραπάνω είναι σε απόσταση 2 μέτρων από την πρόσοψη των πλησιέστερων προς το οδικό έργο κτηρίων της πολεοδομικής ενότητας.

Στο άρθρο 4 καθορίζονται ορισμένες ειδικές περιπτώσεις που απαιτείται ειδική ακουστική προστασία όπως είναι σχολεία, νοσοκομεία, θέατρα και άλλα. Τα παραπάνω ανώτατα επιτρεπόμενα όρια μειώνονται από 5-10 dB(A) ανάλογα με την περίπτωση, μετά από σχετική απόφαση του γενικού διευθυντή περιβάλλοντος τους ΥΠΕΧΩΔΕ.

Ε. Αεροπορικός θόρυβος

Λόγω της συνεχώς αυξανόμενης οχλήσεως από το θόρυβο των αερολιμένων και των αεροσκαφών το Ελληνικό κράτος οδηγήθηκε στην ψήφιση σχετικής νομοθεσίας. Στο προεδρικό διάταγμα 1178/5.10.8 ΦΕΚ 291 το οποίο βασίζεται σε σχετική νομοθεσία η οποία ψηφίστηκε από τα νομοθετικά σώματα των ΗΠΑ το οποίο στηρίζεται στο ΑΝΕΧ 16 με την προσθήκη της μεθόδου που υιοθετήθηκε για τη χάραξη των ζωνών οχλήσεως γύρω από τα αεροδρόμια (προτείνοντας χρήση γης στις ζώνες όχλησης με βάση τις τιμές του δείκτη NEF). Με το παρόν προεδρικό διάταγμα η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας υποχρεώνεται να εκπονεί σχετική μελέτη των επιπτώσεων του θορύβου πριν από την κατασκευή ή βελτίωση αεροδρομίου. Βάσει του ΠΔ 1178 καθιερώνεται το πιστοποιητικό θορύβου με το οποίο εφοδιάζονται υποχρεωτικά τα αεροσκάφη. Για την έκδοση του πιστοποιητικού θορύβου το αεροσκάφος υποχρεώνεται να αποδείξει με τα πρότυπα θορύβου. Επίσης καθίσταται δυνατή η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τον αεροπορικό θόρυβο με τον έλεγχο των χρήσεων γης στην άμεση και ευρύτερη περιοχή πέραν των επεμβάσεων βελτίωσης και διαχείρισης των λειτουργικών διαδικασιών του αερολιμένα και της εναερίου κυκλοφορίας που αναφέρθηκαν ανωτέρω

Στο προεδρικό διάταγμα 457/24.10.84 ΦΕΚ 165 που προσδιορίζει το θόρυβο που προκαλείται από τα αεροσκάφη σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας αρ. 80/51/ΕΟΚ. Στις παραγράφους που ακολουθούν αναφέρονται αναλυτικά τα παραπάνω ΠΔ

Ζ. Θόρυβος από μηχανήματα εργοταξίων και βιομηχανικών εγκαταστάσεων

1 Θόρυβος μηχανημάτων εργοταξίων

Στην Ελλάδα δεν έχουν θεσπιστεί μέχρι σήμερα όρια θορύβου ειδικά για τον θόρυβο από την κατασκευή . Το Π.Δ. 1180/81 καθορίζει το ανώτερο επιτρεπόμενο όριο θορύβου που εκπέμπεται στο περιβάλλον από εγκαταστάσεις, που για την προκειμένη περίπτωση θεωρείται ότι αφορά τόσο μηχανήματα και εγκαταστάσεις που θα χρησιμοποιηθούν κατά την διάρκεια της κατασκευής όσο και μηχανολογικές εγκαταστάσεις πάσης φύσεως που θα χρησιμοποιηθούν κατά την κατασκευή των νέων έργων του αεροδρομίου. Η θέση μέτρησης για τον έλεγχο του σχετικού ορίου βρίσκεται επί του ορίου του εργοταξίου, επί του οποίου ευρίσκονται οι παραπάνω εγκαταστάσεις.

Οι τιμές του επιτρεπόμενου ορίου έχουν καθοριστεί:

Για την περίπτωση της καθαρής επικράτησης του αστικού στοιχείου στο περιβάλλοντα χώρο στα 50 dB(A)
Για την περίπτωση επικράτησης του βιοτεχνικού-βιομηχανικού η παρεμφερούς στοιχείου (π.χ. εργοταξιακών δραστηριοτήτων) έναντι του αστικού τα 65 dB(A).

2. Θόρυβος από βιομηχανικές και μηχανολογικές εγκαταστάσεις

Στην Ελλάδα υφίσταται νομοθεσία η οποία καθορίζει όρια εκπομπής θορύβου από βιομηχανίες λαμβάνοντας υπόψη και τον χαρακτήρα μιας περιοχής.

Το Π.Δ. 1180/06-10-1981 (Φ.Ε.Κ. 293/τ.Α) "Περί ρυθμίσεως θεμάτων αναγομένων εις τα της ιδρύσεως και λειτουργίας βιομηχανιών, βιοτεχνιών, πάσης φύσεως μηχανολογικών εγκαταστάσεων και αποθηκών και της εκ τούτων διασφαλίσεως περιβάλλοντος εν γένει".

Τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια θορύβου αναφέρονται στον πίνακα Ι του άρθρου 2 του προαναφερθέντος Π.Δ. μετρούμενα επί του ορίου του ακινήτου επί του οποίου κείται η εγκατάσταση και έχουν ως εξής:

 

Ανώτατα επιτρεπόμενα όρια θορύβου (Π.Δ.1180/άρθρο 2)
Περιοχή
Ανώτατο Όριο Θορύβου dB(A)
Νομοθετημένες Βιομηχανικές περιοχές
70
Περιοχές εις τις οποίες επικρατεί το βιομηχανικό στοιχείο
65
Περιοχές εις τις οποίες επικρατεί εξίσου βιομηχανικό και αστικό στοιχείο
55
Περιοχές εις τις οποίες επικρατεί το αστικό στοιχείο
50

 

Η. Ηχομόνωση-Ηχοπροστασία κτιρίων

Κτιριοδομικός Κανονισμός-Άρθρο 12 Ηχομόνωση-Ηχοπροστασία

Μία ομάδα επιστημών ειδική στα θέματα της ηχομόνωσης-ηχοπροστασίας, υπό την εποπτεία του ΥΠΕΧΩΔΕ συνέταξε το άρθρο 12 του κτιριοδομικού κανονισμού. Στόχος του άρθρου αυτού είναι να σχεδιάζονται και να κατασκευάζονται τα κτίρια έτσι ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής ακουστική άνεση στους πολίτες. Η ηχομόνωση-ηχοπροστασία διαφέρει από κτίριο σε κτίριο, ανάλογα με το είδος του. Σε ειδικά κτίρια όπως νοσοκομεία, κέντρα διασκέδασης κ.λ.π., εφαρμόζονται κανονισμοί με σκληρότερα κριτήρια. Η παράγραφος 3 του άρθρου 12 αναφέρει τις τρεις κατηγορίες ακουστικής άνεσης, Α, Β, Γ:

κατ. Α-Υψηλή ακουστική άνεση

κατ. Β-Κανονική ακουστική άνεση

κατ. Γ-Χαμηλή ακουστική άνεση

Στην παράγραφο 4 του άρθρου 12 ορίζονται τα κριτήρια ηχομόνωσης-ηχοπροστασίας, που είναι οι οριακές τιμές των παραμέτρων ακουστικής άνεσης για κάθε είδος ηχομόνωσης-ηχοπροστασίας και κάθε κατηγορία ακουστικής άνεσης. Οι απαιτήσεις για όλα τα είδη των κτιρίων εκφράζονται σε εννέα συνολικά κριτήρια που περιλαμβάνονται στους πίνακες 2, 3.
Η παράγραφος 6 αναφέρεται στη μέτρηση και πιστοποίηση. Για την αντιμετώπιση των αναγκών σε μετρήσεις-πιστοποιήσεις που απορρέουν από την εφαρμογή του άρθρου, χρησιμοποιούνται εργαστήρια μετρήσεως κτιριακής ηχοπροστασίας. Αυτά λειτουργούν κάτω από την επίβλεψη εξειδικευμένου διπλωματούχου μηχανικού και διαθέτουν εξοπλισμό για τις εργαστηριακές και επιτόπιες μετρήσεις. Στην παράγραφο 7 αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο γίνεται ο έλεγχος των εργασιών ηχομόνωσης-ηχοπροστασίας. Ο έλεγχος γίνεται από τις κατά τόπους αρμόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες.


 

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΘΟΡΥΒΟΣ - ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗ - ΗΧΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών
Τομέας Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικής & Συστημάτων Πληροφορικής - Εργαστήριο Πολυμέσων